Dragen
Risicobeschrijving
Dragen is een combinatie van tillen en lopen. Het is extra belastend voor het lichaam omdat het evenwicht steeds verandert. De fysieke belasting kan in veel gevallen omlaag worden gebracht door de juiste werkwijze en hulpmiddelen in te zetten.
Het dragen van een voorwerp is een combinatie van tillen en lopen. Het tillen van een voorwerp zwaarder dan 23 kg mag niet met de handen worden gedaan omdat het lichaam, met name de rug, dan te zwaar wordt belast. Het gaat dan om een ideale tilsituatie waarbij het voorwerp op heuphoogte dichtbij het lichaam wordt getild. Bij lopen speelt het verminderde evenwicht en minder makkelijk corrigeren van misstappen een verzwarende rol. Omdat er bij dragen vaker hoger, lager of verder van het lichaam wordt getild dit is in de meeste situaties het maximale tilgewicht al veel eerder bereikt. Het dragen met gedraaide rug, boven de macht, ver van het lichaam zijn alle ongewenste draagsituaties die extra belastend zijn voor het lichaam. Ook het aantal keren dat er gedragen moet worden van invloed is. Twintig keer per dag een gewicht van meer dan 10 kilo moeten dragen (een auto-onderdeel bijvoorbeeld) kan evenzeer tot overbelasting leiden. Daarnaast is kost het regelmatig moeten lopen met een voorwerp extra energie is dus vermoeiend.
Voorbeelden van het dragen van zware lasten in de branche zijn: een cardanas, accu’s, wielen monteren, gereedschap en gereedschapskisten. Met name monteurs, maar ook anderen, hebben hier veel mee te maken. Regelmatig zwaar dragen leidt tot overbelasting van rugspieren en tussenwervelgewrichten. Fysieke belasting als gevolg van dragen vraagt daarom om een actieve aanpak.
Praktische oplossingen
Bij het oplossen of verminderen van het probleem dient u de arbeidshygiënische strategie te volgen.
Dit betekent het volgen van onderstaande volgorde om het probleem aan te pakken waarbij de bronaanpak de meest gewenste oplossing is en de persoonlijk beschermingsmiddelen de laatste optie:
- De bron van het probleem weg nemen: niet dragen
- Hulpmiddelen gebruiken: hulpmiddel, voorwerp mobiel maken, voorraadkar, etc.
- Organisatorische oplossingen: samen dragen, taakroulatie, etc.
- Persoonlijke beschermingsmiddelen: n.v.t.
Werkzaamheden waarbij regelmatig zwaar gedragen wordt, zijn onder andere het uit het magazijn halen van onderdelen, banden wisselen. Het probleem zit in de eerste plaats in het handmatig dragen en het gewicht van het voorwerp. Soms is het gewicht te verminderen door te werken met lichtere materialen of kleinere eenheden. Niet handmatig hoeven dragen is waar het om gaat als je vaak of regelmatig een voorwerp tilt. Een mobiel tilhulpmiddel is hiervoor een oplossing. Hoe vaak per dag je draagt is ook van belang. Draag je een zwaar onderdeel tot 50 kg een paar maal per dag, vraag dan een collega om samen de zware last te dragen.
Breng aandachtspunten in tijdens het werkoverleg en het betrek alle medewerkers bij het zoeken naar oplossingen om slimmer te werken. Weten hoé je zo gunstig mogelijk draagt is van minstens zo groot belang als het gewicht. Zorg voor regelmatig herhaalde instructie (jaarlijks) voor de medewerkers over de manier waarop belasting kan worden voorkomen of teruggebracht. Betrek een deskundige bij het zoeken naar oplossingen en het geven van instructies voor ergonomisch verantwoorde werkhoudingen.
Oplossingentabel
De diverse oplossingen in de tabel zijn ingedeeld volgens de arbeidshygiënische strategie. In elke kolom zijn de oplossingen gerangschikt naar effectiviteit, dat wil zeggen de mate waarin het risico verminderd of geheel weggenomen wordt. De meest effectieve oplossingen binnen een kolom staan bovenaan, de minst effectieve oplossingen onderaan.
Wegnemen bron:
Advies Herinrichting werkplek: optimalisatie van het werkproces
Advies aanschaf nieuwe middelen: optimalisatie van het werkproces
Logistiek werkproces aanpassen
Hulpmiddelen / Afscherming bron:
Organisatorische oplossingen:
Aandachtsfunctionaris fysieke belasting
Ergonomische inrichting magazijn: schappenplan opstellen.
Normen en wetten
- Hoofdstuk 5 Arbobesluit, Afdeling 1: Fysieke belasting.
- Voor de bepaling van het maximale draaggewicht kan gebruik worden gemaakt van de op de NIOSH tilnorm-methodiek (specialistische methode en wettelijk geaccordeerde formule voor het berekenen van lasten) gebaseerde tabellen van Mittal (1993). Hierbij moet dragen worden gezien als “tillen gecombineerd met lopen”.
Achtergrondinformatie
Website arboconvenant: Arbomobiel.nl
Dossier Lichamelijke Belasting FNV
SDU (leverancier AI-blad nr. 29 Fysieke Belasting, niet gratis)