Staand Werken
Risicobeschrijving
Staan is een vorm van fysieke belasting. Hoe lang men achtereen of op een dag staat speelt een belangrijke rol voor de mate van fysieke belasting. Er zijn nog meer factoren die bepalen in welke mate het staand werken fysiek belastend is. Enkele hiervan kun je zelf beïnvloeden.
Staand werken komt vaak voor. Het is een ongunstige werkhouding. Het gaat dan met name om een statische belasting van de rug, armen en benen. Uit onderzoek is gebleken dat meer dan de helft van de medewerkers in de mobiliteitsbranche vaak of regelmatig staand werken. Klachten als gevolg van staand werken uiten zich in de vorm van gezondheidsklachten aan het bewegingsapparaat, stijve spieren en gewrichten en ontstekingen. Tevens leidt staand werken tot onnodige vermoeidheid.
Praktische oplossingen
Bij het oplossen of verminderen van het probleem dient u de arbeidshygiënische strategie te volgen.
Dit betekent het volgen van onderstaande volgorde om het probleem aan te pakken waarbij de bronaanpak de meest gewenste oplossing is en de persoonlijk beschermingsmiddelen de laatste optie:
- De bron van het probleem weg nemen: geen ongunstige werkhouding mogelijk maken
- Hulpmiddelen gebruiken: werk op hoogte brengen, steunen plaatsen etc.
- Organisatorische oplossingen: voorwerp dichterbij brengen, juiste werkvolgorde inplannen, taakroulatie etc.
- Persoonlijke beschermingsmiddelen: n.v.t.
Uit onderzoek blijkt dat veel medewerkers in de mobiliteitsbranche aangeven staand te werken. Het gaat hierbij om een veelheid aan werkzaamheden. Van belang is de werkhouding, hoe meer gebogen hoe hoger de belasting van de rug. Daarnaast worden de benen continu belast. Het is wenselijk nooit de gehele dag in dezelfde houding te werken. Indien er circa de helft van de werkdag staand gewerkt moet worden gaat de voorkeur uit naar afwisseling tussen staand en andersoortig werk. Het is dus een veelvoorkomende vorm van belasting die in veel gevallen voorkomen kan worden door de juiste hulpmiddelen in te zetten. Het zwaardere werk kan men het best staand verrichten terwijl fysiek minder zware taken soms ook zittend uitgevoerd kunnen worden. Uitgangspunt is dat indien werk zittend uitgevoerd kan worden, dat dit dan ook gebeurt. Dit kan indien het werk op de juiste hoogte te brengen is.
Breng aandachtspunten in tijdens het werkoverleg en het betrek alle medewerkers bij het zoeken naar oplossingen om slimmer te werken. Weten hoé je staand werken kunt ombuigen naar een gunstige werkhouding is van groot belang. Ook is het van belang hiervan bewust worden en te blijven. Zorg voor regelmatig herhaalde instructie (jaarlijks) voor de medewerkers over de manier waarop ongunstige werkhoudingen kunnen worden voorkomen of verminderd. Betrek een deskundige bij het zoeken naar oplossingen en het geven van instructies voor ergonomisch verantwoorde werkwijzen.
Oplossingentabel
De diverse oplossingen in de tabel zijn ingedeeld volgens de arbeidshygiënische strategie. In elke kolom zijn de oplossingen gerangschikt naar effectiviteit, dat wil zeggen de mate waarin het risico verminderd of geheel weggenomen wordt. De meest effectieve oplossingen binnen een kolom staan bovenaan, de minst effectieve oplossingen onderaan.
Wegnemen bron:
Advies herinrichting werkplek: optimalisatie van het werkproces
Advies aanschaf nieuwe middelen: optimalisatie van het werkproces
Hulpmiddelen / Afscherming bron:
Organisatorische oplossingen:
Aandachtsfunctionaris fysieke belasting
Normen en wetten
- Hoofdstuk 5 Arbobesluit, Afdeling 1: Fysieke belasting
en Afdeling 2: Beeldschermwerk - Goedgekeurde norm Mobiliteitsbranche (pdf): Zittend werk
- Goedgekeurde norm Mobiliteitsbranche (pdf): Gebruik van een stasteun
- Goedgekeurde norm Mobiliteitsbranche (pdf): Zitgelegenheid bij kassawerk in zelfbedieningswinkels
- Goedgekeurde norm Mobiliteitsbranche (pdf): Zitgelegenheid baliewerk
- NEN-ISO 11226; Ergonomie – Evaluatie van statische werkhoudingen
Achtergrondinformatie
Website arboconvenant: Arbomobiel.nl
Dossier Lichamelijke Belasting FNV Bondgenoten
SDU (leverancier AI-blad nr. 8 Zittend en staand werk en nr. 29 Fysieke Belasting, niet gratis)
