Werkhouding
Risicobeschrijving
Veel werkzaamheden worden in gedwongen, ongunstige werkhoudingen verricht. Werken in een slechte houding geeft een extra belasting op het lichaam. In veel gevallen is een ongunstige werkhouding niet noodzakelijk en kan door even stil te staan bij de wijze waarop men gaat werken de fysieke belasting verminderen.
Ongunstige werkhoudingen geven een fysieke belasting van het lichaam. Het gaat dan met name om statische belasting, dat is een vorm van belasting van spieren en gewrichten die langdurig in één stand worden gezet. Deze vorm van stilstand komt vaak voor, bijvoorbeeld bij het voorovergebogen staan onder de motorkap. Een gevolg van ongunstige werkhoudingen zijn bijvoorbeeld klachten aan het bewegingsapparaat, stijve spieren en gewrichten en ontstekingen. Tevens word je onnodig vermoeid door een ongunstige werkhouding.
Praktische oplossingen
Bij het oplossen of verminderen van het probleem dient u de arbeidshygiënische strategie te volgen.
Dit betekent het volgen van onderstaande volgorde om het probleem aan te pakken waarbij de bronaanpak de meest gewenste oplossing is en de persoonlijk beschermingsmiddelen de laatste optie:
- De bron van het probleem weg nemen: geen ongunstige werkhouding mogelijk maken
- Hulpmiddelen gebruiken: werk op hoogte brengen, steunen plaatsen etc.
- Organisatorische oplossingen: voorwerp dichterbij brengen, juiste werkvolgorde inplannen, taakroulatie etc.
- Persoonlijke beschermingsmiddelen: n.v.t.
Circa 60% van de medewerkers in de mobiliteitsbranche geven aan in ongunstige werkhoudingen te werken. Het gaat dan om werkzaamheden als onderhoud, pechservice met banden, carrosserie bouwen, lassen en slijpen, uitlaten verwisselen, sleutelen aan scooters en fietsen op de grond. de cabine werken, handmatige banden/velgen monteren, plaatwerk, fiets repareren in ophanghaak/takel, schuren, spuiten en werken aan bandenrecycling. Het is dus een veelvoorkomende vorm van belasting die in veel gevallen voorkomen kan worden door de juiste hulpmiddelen in te zetten of slimmer te werken.
Breng aandachtspunten in tijdens het werkoverleg en het betrek alle medewerkers bij het zoeken naar oplossingen om slimmer te werken. Weten hoé je ongunstige werkhoudingen kunt ombuigen naar gunstige werkhouding is van groot belang. Ook is het van belang bewust worden en te blijven. Zorg voor regelmatig herhaalde instructie (jaarlijks) voor de medewerkers over de manier waarop ongunstige werkhoudingen kunnen worden voorkomen of verminderd. Maak gebruik van hulpmiddelen, bijvoorbeeld een borststeun of ligwagen. Betrek een deskundige bij het zoeken naar oplossingen en het geven van instructies voor ergonomisch verantwoorde werkwijzen.
Oplossingentabel
De diverse oplossingen in de tabel zijn ingedeeld volgens de arbeidshygiënische strategie. In elke kolom zijn de oplossingen gerangschikt naar effectiviteit, dat wil zeggen de mate waarin het risico verminderd of geheel weggenomen wordt. De meest effectieve oplossingen staan bovenaan in de tabel, de minst effectieve oplossingen onderaan.
Wegnemen bron:
Advies Herinrichting werkplek: optimalisatie van het werkproces
Advies aanschaf nieuwe middelen: optimalisatie van het werkproces
Logistiek werkproces aanpassen
Bandenmontagestraat op werkhoogte
Organisatorische oplossingen:
Aandachtsfunctionaris fysieke belasting
Afwisseling in het werk en pauzeren bij zwaar werk
Normen en wetten
- Hoofdstuk 5 Arbobesluit, Afdeling 1: Fysieke belasting
en Afdeling 2: Beeldschermwerk - Goedgekeurde norm Mobiliteitsbranche (pdf): Zittend werk
- Goedgekeurde norm Mobiliteitsbranche (pdf): Gebruik van een stasteun
- Goedgekeurde norm Mobiliteitsbranche (pdf): Zitgelegenheid bij kassawerk in zelfbedieningswinkels
- Goedgekeurde norm Mobiliteitsbranche (pdf): Zitgelegenheid bij baliewerk
Achtergrondinformatie
Website arboconvenant: Arbomobiel.nl
Dossier Lichamelijke Belasting FNV Bondgenoten
SDU (leverancier AI-blad nr. 29 Fysieke Belasting, niet gratis)