Ongewenst gedrag
Risicobeschrijving
Binnen ongewenst gedrag komen intimidatie, pesten en discriminatie binnen het bedrijf weleens voor in de mobiliteit. Daarnaast is sporadisch sprake van seksuele intimidatie.
Ongewenst gedrag kan snel leiden tot stress.
Ongewenst gedrag maakt onderdeel uit van een algemener begrip, namelijk psychosociale arbeidsbelasting (PSA). De wet verstaat onder psychosociale arbeidsbelasting: werkdruk, agressie en geweld, seksuele intimidatie, pesten en discriminatie. Dit onderdeel van deze catalogus gaat over ongewenst gedrag in het bedrijf.
Voor andere sectoren zijn specifieke onderdelen van ongewenst gedrag uitgewerkt in de arbocatalogus van:
- Tankstation over agressie door klanten,
- Autoverhuur over agressie en geweld van klanten,
- Takel en berging over agressie en geweld.
Werkdruk staat in een ander deel van de catalogus.
Ongewenst gedrag
Ongewenst gedrag is een verzamelbegrip voor agressie, pesten, discriminatie en seksuele intimidatie. Samen vormen deze ongewenste gedragingen een belangrijke bron van werkstress. En werkstress is op zijn beurt een belangrijke bron van ziekteverzuim: liefst een derde van het werk gebonden ziekteverzuim in Nederland wordt door deze vorm van stress veroorzaakt. En 1 op de 6 mensen heeft te maken met ongewenst gedrag op het werk.
Er is sprake van ongewenste gedrag als één van de betrokkenen het zo ervaart. Per persoon ligt de grens daarbij ergens anders.
Stimuleren gewenst gedrag
Bedrijven die gewenst gedrag stimuleren doen dat door:
- Een heldere visie te hebben op ongewenst gedrag,
- Deze visie op een heldere manier uit te spreken en uit te dragen,
- Actie te ondernemen als een medewerker of leidinggevende een grens overschrijdt.
Meer informatie over oorzaken gevolgen en de mate waarin het voorkomt staat op een factsheet van TNO.
In de tabel hieronder is te lezen hoe vaak vormen van ongewenst gedrag voorkomen in de mobiliteitsbranches.
Onderzoek Oomt 2012
Medewerkers dat aangeeft dat dit (zeer) veel aanwezig is:
Werkdruk 30,2%
Pesten 2,6%
Agressie en geweld 1,9%
Discriminatie 1,8%
(Seksuele) intimidatie 0,5%
Totaal 30,2% - 37,0%
Aantal medewerkers in de branche per 2015 (73.600):
Werkdruk 22.200
Pesten 1.900
Agressie en geweld 1.400
Discriminatie 1.300
(Seksuele) intimidatie 400
Totaal 22.200 - 27.200
Werkstress
Ongewenst gedrag leidt vaak tot werkstress. Als stress vaak voorkomt of te lang duurt, leidt dat tot stressklachten. Stressklachten zijn er in alle soorten en maten en variëren van vermoeidheid, hoofdpijn en maagklachten tot pijn op de borst en slaapproblemen. De kans op slecht functioneren en verzuim neemt toe als de stressklachten groter zijn en langer duren.
Werkstress hoeft niet te worden veroorzaakt door de werksituatie alleen. De combinatie van ongewenste gedrag op het werk met belasting in het privéleven kan stressklachten verergeren en kan leiden tot verminderd functioneren op het werk.
Praktische oplossingen beschrijving
Je vindt hier praktische oplossingen met concrete maatregelen om ongewenst gedrag binnen het bedrijf terug te dringen. De bedoeling van de Arbocatalogus is om zowel werkgevers/leidinggevenden als medewerkers praktische informatie te geven om de werkdruk in hun werkomgeving beheersbaar te houden.
Oplossingen tabel
Maatregelbladen
Normen en wetten
- Burgerlijk Wetboek artikel 7:658 lid 1 zorgplicht.
- Arbowet: artikel 3, lid 2 beschrijft de term „psychosociale arbeidsbelasting‟.
- Arbobesluit: artikel 2.15, lid 1 PSA.
- De Arbeidstijdenwet (ATW).
- In de CAO zijn nadere afspraken gemaakt over werk- en rusttijden.
Achtergrondinformatie
Arbosite mobiliteit: www.arbomobiel.nl
Arbosite FNV: www.fnv.nl
Informatie over werkstress van CNV
Brancheorganisatie BOVAG: www.bovag.nl
Een handige site over arbo-onderwerpen van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.arboportaal.nl
Inspectie SZW (voormalige arbeidsinspectie): www.inspectieszw.nl
Trainingen of kwalificaties: www.Innovam.nl
