Shopartikelen
Risicobeschrijving
In de shop bij het tankstation worden diverse chemische stoffen verkocht. Een aantal daarvan kan bij inslikken of huidcontact gezondheidsrisico’s opleveren. Ruitensproeiervloeistof is ook brandgevaarlijk. Deze gevaarlijke stoffen zijn te herkennen aan symbolen op het verpakkingsetiket.
Doorgaans wordt er door de medewerker van het pompstation praktisch niet meer handmatig bijgevuld en daarom is de kans op blootstelling minimaal. In principe zijn de artikelen in de shop goed verpakt waardoor er géén kans is op blootstelling aan de diverse vloeistoffen. Enkel bij beschadiging van de verpakking kan men blootgesteld worden aan koelvloeistof, olie of ruitensproeiervloeistof. Tijdens het opruimen dient men daarom wel rekening te houden met de gevaarsaspecten van de gemorste vloeistof. En zijn er extra veiligheidseisen met betrekking tot de brandgevaarlijkheid.
Wat zijn de gevaren van de shopartikelen?
In het tankstation, en wel in de shop, het magazijn en op het buitenterrein, komt vooral de brandgevaarlijke ruitensproeiervloeistof voor. Uit de regelgeving voor de opslag van deze stof blijkt het volgende:
- Minder dan 300 liter ruitensproeiervloeistof (vlampunt kleiner dan 40°C) aanwezig in de verkoopruimte: geen lekbak verplicht.
- Tussen de 300 en 800 liter ruitensproeiervloeistof (vlampunt kleiner dan 40°C) aanwezig in de verkoopruimte: lekbak verplicht.
- Ruitensproeiervloeistof die op het buitenterrein is opgeslagen moet tegen alle weersomstandigheden bestand zijn en de verpakkingen mogen niet groter zijn dan maximaal 5 liter.
- Minder dan 50 liter aanwezig in het magazijn: Brandgevaarlijke stoffen opslaan boven een lekbak die 100% van het product kan opvangen, bovendien moet sprake zijn van gedegen opslag en mag het product niet op de grond staan.(Zie Opslag)
- Meer dan 50 liter aanwezig in het magazijn: Brandgevaarlijke stoffen moet opgeslagen worden in een veiligheidskast (zie Opslag)
Of een stof gevaarlijk is, is altijd herkenbaar aan het pictogram. In het geval van (licht)ontvlambare stoffen:


De producten kunnen ook schadelijk of irriterend zijn, te herkennen aan:
Oud symbool: Nieuw symbool:
(klik hier voor alle symbolen)
De wijze van blootstelling en de duur hiervan zijn van invloed op de effecten. De gezondheidsklachten kunnen direct optreden (acuut) zoals een rode of droge huid, maar ook pas na jaren verschijnen en/of verergeren na langdurige blootstelling (chronisch) zoals eczeem, en afwijkingen aan centraal zenuwstelsel.
Van iedere product dat gebruikt wordt, moet een veiligheidsinformatieblad beschikbaar zijn. Op de werkplek kan worden volstaan met een voor de gebruiker begrijpbare instructie.
Praktische oplossingen beschrijving
Bij het oplossen of verminderen van het probleem dient de arbeidshygiënische strategie gevolgd te worden. Dat betekent het volgen van onderstaande volgorde om het probleem aan te pakken waarbij de bronaanpak de meest gewenste oplossing is en de persoonlijk beschermingsmiddelen de laatste optie:
- De bron van het probleem weg nemen: bij shopartikelen niet van toepassing;
- Hulpmiddelen gebruiken: veiligheidskast;
- Organisatorische oplossingen: voorlichting/instructie;
- Persoonlijke beschermingsmiddelen: handschoenen.
Oplossingen tabel
De diverse oplossingen in de tabel zijn ingedeeld volgens de arbeidshygiënische strategie. Zoals gezegd heeft aanpak aan de bron (linker kolom) de voorkeur boven oplossingen van lagere orde (kolommen ernaast). Binnen elke kolom zijn de oplossingen gerangschikt naar effectiviteit, dat wil zeggen de mate waarin het risico vermindert of geheel weggenomen wordt. De meest effectieve oplossingen binnen een kolom staan bovenaan, de minst effectieve oplossingen onderaan.
Hulpmiddelen / Afscherming bron:
Organisatorische oplossingen:
Persoonlijke beschermingsmiddelen:
Handschoenen (bij laden en lossen, gemorst product en incidenteel bijschenken bij klant)
Normen en wetten
- Hoofdstuk 4 Arbobesluit; met name afdeling 1: “Gevaarlijke stoffen”.
- PGS 15
Achtergrondinformatie
Arbosite mobiliteitsbranche: www.arbomobiel.nl
Arbosite FNV Bondgenoten (rubriek “Gevaarlijke stoffen op het werk”): www.fnv.nl
Arboportaal SZW: www.arboportaal.nl
Opleidings- en ontwikkelingsfonds tankstations- en wasbedrijven: www.ootw.nl
Inspectie SZW (voorheen Abeidsinspectie): www.inspectieszw.nl
Publicatiereeks gevaarlijke stoffen (PGS): www.publicatiereeksgevaarlijkestoffen.nl